Kralj Čarls Treći je nasledio imovinu koja je povećala njegovo bogatstvo na skoro dve milijarde funti, navodi se u opsežnom istraživanju i analizi britanskog lista Gardijan.
Kraljevo lično bogatstvo je u velikoj meri skriveno od javnosti i nemoguće je znati potpunu vrednost njegove imovine, međutim, Gardijan je sproveo prvu sveobuhvatnu reviziju kraljeve imovine, od dragulja optočenih dijamantima, do slika Monea i Dalija, rols-rojsa, trkačkih konja i retkih poštanskih marki.
Prema istraživanju, jedna od bitnih stavki koja definiše bogatstvo kraljevske porodice jeste potpuni imunitet od poreza na nasledstvo, a kao odgovor na Gardijanovu sveobuhvatnu analizu, Bakingemska palata je sopštila:
“Iako ne komentarišemo privatne finansije, vaše brojke su veoma kreativna mešavina spekulacija, pretpostavki i netačnosti”.
Istraživanje kraljeve imovine, međutim, otkriva koliko se ona razlikuje od imovine bilo kog drugog pojedinca.
Od zvaničnih državnih poklona koji su podvedeni u privatnu svojinu, do ogromnih naslednih imanja koja isplaćuju desetine miliona svake godine, veliki deo kraljevog privatnog bogatstva potiče od njegove porodice.
Sve u svemu, privatno bogatstvo Čarlsa Trećeg se procenjuje na ukupno 1,815 milijardi funti, a ta cifra je tri puta veća od nedavnog obračuna Sandej tajmsa, koji nije uključivao nekoliko njegovih najvrednijih delova.
Da bi segmentirao kraljevu imovinu, tim novinara Gardijana radio je sa 12 stručnjaka koji imaju iskustva u procenjivanju zemljišta, imovine, vozila, umetnosti i nakita. Takođe, za kraljeva ulaganja u akcije i ostale biznis modele, oslanjali su se na najbolje dostupne informacije kako bi izradili procene.
Teškoće u razdvajanju javnog od privatnog bogatstva, prema analizi Gardijana, ilustruje kolekcija rols-rojsova, bentlija i jaguara, odnosno 23 indetifikovana vozila. Neki automobili su u privatnom vlasništvu ili su ih proizvođači pozajmili kraljevskoj porodici, a druge kralj poseduje “po pravu krune“, što znači da nisu privatno vlasništvo.
Dodatno zbunjuje to što se vozila označena kao “državni automobili” ponekad koriste privatno, a Bakingemska palata je odbila da objasni koje automobile Čarls Treći drži za dobrobit nacije, a koja su u privatnom vlasništvu.
Procene stručnjaka u odnosu na automobile za koje se sa sigurnošću može pretpostaviti da su privatni, sugerišu da zbirno vrede 6,3 miliona funti.
Kralju Čarlsu na raspolaganju su palate, dvorci i rezidencije u kojima može da boravi, ali većina njih tehnički mu ne pripadaju. Međutim, Čarls je od svoje majke nasledio dva seoska imanja koja su među njegovom najvrednijom imovinom.
Prvi je Balmoral u Škotskoj, koji je služio kao porodično utočište Vindzorima više od 150 godina; porodica je bila tu nakon iznenadne smrti Dajane, princeze od Velsa, 1997. godine, a to je bilo i mesto gde je kraljica Elizabeta umrla u septembru prošle godine.
Imanje obuhvata ne samo zamak Balmoral, već i 21.725 hektara zemlje, uključujući obližnju močvaru. Imajući u vidu potencijal za šumarstvo, poljoprivredu, lov i proizvodnju obnovljive energije, imanje je, uz pomoć stručnjaka, procenjeno na 80 miliona funti.
Još vrednije je prostrano imanje Sandringem u Norfolku, u koje je kraljevska porodica uložila velike napore da ga monetizuje; pored samog imanja, koje turisti mogu da posete za 23 funte, Sandringem ima stotine nekretnina za iznajmljivanje, 6.400 hektara poljoprivrednog zemljišta i komercijalne zakupe.
Uz pomoć stručnjaka, Gardijan je vrednost Sandringema procenio na 250 miliona funti.
Čarls ipak neće platiti porez na nasledstvo ni u Balmoralu ni u Sandringemu zbog sporazuma koji je njegova majka postigla 1993. sa konzervativnom vladom tadašnjeg premijera Džona Mejdžora. Prema dogovoru, kraljica je pristala da plati porez na svoj privatni prihod, ali uz buduće izuzeće od poreza na nasledstvo, podstičući kraljevsku porodicu da svoje bogatstvo usmerava kroz liniju nasledstva.
Takođe, Gardijan postavlja pitanje ko poseduje poklone date članovima kraljevske porodice? Među mnogim sredstvima koju je pokojna kraljica ostavila svom najstarijem sinu, bili su i njeni konji.
Kao vlasnica i odgajivač trkačkih konja, Elizabeta je Čarlsu ostavila oko 70 punokrvnih životinja u različitim fazama trkačke i uzgojne karijere, od kojih se neki čuvaju u Kraljevskoj ergeli u Sandringemu. Njihova ukupna procenjena vrednost je najmanje 27 miliona funti.
Čarls je počeo da prodaje svoje konja; od smrti majke, zaradio je 2,3 miliona funti od prodaje konja na aukciji, uključujući i neke koje su kraljici poklonili emir Dubaija i Aga Kan.
Bakingemska palata je navela da ih smatra ličnim, a ne zvaničnim poklonima, što se ne odnosi i na dva zvanična poklona, iz Kanade i Laosa, koji su uvršteni u privatnu kolekciju poštanskih maraka kraljevske porodice.
S tim u vezi, kraljevska filatelistička kolekcija smatra se najboljom kolekcijom maraka na svetu i sadrži stotine hiljada primeraka, od kojih je neke uzeo Čarlsov pradeda, Džordž Peti, iz Britanske pošte i kolonija.
Ekstremno ograničen pristup koji javnost ima toj kolekciji doprinosi složenosti pokušaja da se ona vrednuje, ali prema proceni četvorice stručnjaka koje je Gardijan konsultovao, marke vrede najmanje 100 miliona funti.
Politika poklona pravi razliku između “zvaničnih poklona“, koji su uglavnom primljeni tokom formalnih dužnosti i funkcija, i “ličnih poklona” od ljudi koji su lično poznavali kraljeve.
Dinastiji je zabranjeno da tretira zvanične poklone kao svoju privatnu svojinu, a u zvaničnoj preporuci se dodaje:
“U svim slučajevima, a posebno na službenim putovanjima u inostranstvo, organizacije i pojedince treba obeshrabriti da nude ekstravagantne poklone, odnosno poklone visoke novčane vrednosti”.
Međutim, ostaje pitanje šta bi trebalo učiniti sa službenim poklonima primljenim pre nego što su pravila uvedena 1995. godine.
Pored konja i maraka, tu spadaju i brojna skupocena umetnička dela koja je porodica dobila na inostranim putovanjima i koja su se od tada pojavila u njihovim privatnim kolekcijama. Među njima su i dela Marka Šagala i Salvadora Dalija koji su poklonjeni princu Filipu.
I Filip i kraljeva baka, kraljica majka, bili su strastveni kolekcionari umetničkih dela i kupovali su mnoge komade po povoljnim cenama koji bi, ako bi se prodali danas, dostigli višestruko veći iznos.
Među njima je i Moneova slika koju je kraljica majka kupila u Parizu ubrzo posle Drugog svetskog rata, kada su cene bile niske, za 2.000 funti, a koja bi sada mogla da vredi 20 miliona funti.
Prema procenama, 60 najznačajnijih dela na listi od skoro 400 komada koji su bili izloženi u “privatnim” ili “ličnim” kraljevskim kolekcijama, ukupno vrede 24 miliona funti.
Ta cifra je, kako piše Gardijan, značajno potcenjena s obzirom na to da je zasnovana na proceni samo uzorka kraljevskih umetničkih dela, za koja se veruje da se nalaze u privatnoj kolekciji dinastije.
Ova cifra takođe ne uzima u obzir “premiju” koju bi neki kupci mogli da plate za predmete koje su prethodno bili u vlasništvu britanskih kraljevskih porodica, jer vrednost nekog predmeta na aukciji može dramatično rasti zbog njegovog kraljevskog porekla.
Taj fenomen je najizraženiji kada je u pitanju privatna kolekcija dragocenih dragulja i nakita kraljevske porodice. Kraljica Marija, baka Elizabete Druge, bila je opčinjena nakitom i stekla je najveći deo onoga što sada čini privatnu kolekciju kraljevske porodice.
Nekoliko najpoznatijih predmeta je 1989. godine procenio stručnjak za nakit Lorens Krašes za knjigu novinara Endrua Mortona, a Gardijan je obezbedio procenu još nekoliko dodatnih komada nakita.
Međutim, nijedna od tih procena ne obuhvata bilo kakvu maržu koju bi neizbežno privukli dragulji koji su prethodno bili u vlasništvu kraljevske porodice. Morton je spekulisao da bi premija desetostruko umnožila njihovu inherentnu vrednost, a 17 godina kasnije, postojao je presedan u stvarnom svetu koji je sugerisao da je to – potcenjeno.
Godine 2006. aukcija nakita koji je pripadao princezi Margaret dovela je do toga da su predmeti u proseku dobili 18 puta više od njihove gornje procene. Deo prihoda morao je da bude preusmeren u dobrotvorne svrhe nakon što se ispostavilo da su neki od predmeta bili službeni pokloni.
Ukupno gledano, 54 komada nakita u privatnom vlasništvu kraljevske porodice vredi, prema Gardijanovim procenama, oko 533 miliona funti.
Međutim, nijedan aspekt bogatstva kraljevske porodice nije tajniji od njenih akcija i investicija, što onemogućava pouzdanu procenu imovine. Decenijama je kraljevska ulaganja skrivala lažna kompanija koja je, otkrivaju arhivi, stvorena da bi se kraljičino privatno bogatstvo zaštitilo od javnog nadzora. Ali postoje neki tragovi o veličini njihovog udela, prema kojima Gardijan procenjuje da u akcijama i investicijama Čarls ima oko 142 miliona funti
Izvor: theguardian.com